Geiger Sayacı Nedir?
Geiger sayacı, radyoaktiviteyi tespit etmek ve ölçmek için kullanılan bir cihazdır. Adını Alman fizikçi Hans Geiger'den alır. Geiger sayacı, radyoaktif maddelerden yayılan iyonlaştırıcı radyasyonun varlığını tespit etmek için kullanılan bir gaz dedektörüdür.
Geiger sayacı, genellikle bir metal tüpten oluşur. Tüp içinde, düşük basınçlı bir gaz bulunur. Tüpün uçlarında, bir elektrot bulunur. Bir radyoaktif maddeden gelen iyonlaştırıcı radyasyon tüpe girdiğinde, gaz atomları iyonlaştırır. Bu iyonlar, elektrotlar arasında bir elektrik akımı oluşturur. Bu akım, bir sayacı tetikler ve böylece radyasyonun varlığı tespit edilir.
Geiger Sayacı Nasıl Çalışır?
Geiger sayacı, iyonlaştırıcı radyasyonun etkisiyle gaz moleküllerinin iyonlaşması prensibine dayanır. Cihaz, bir gazla dolu bir tüpten oluşur. Tüpün içinde iki elektrot bulunur: bir anot ve bir katot. Arada, düşük basınçlı bir gaz bulunur (örneğin argon, helyum).
Radyoaktif bir maddeden gelen iyonlaştırıcı radyasyon tüpün içine girdiğinde, gaz moleküllerini iyonlaştırır. İyonlaştırma sonucunda oluşan elektronlar ve iyonlar elektrotlar arasında hareket ederek elektrik akımı oluşturur. Bu akım, bir elektronik devre tarafından algılanır ve sayılır.
Geiger Sayacı Hangi Amaçlarla Kullanılır?
Geiger sayacı, aşağıdaki amaçlar için kullanılır:
- Radyoaktif kirlilik tespiti
- Radyoaktif madde analizleri
- Nükleer tıpta teşhis ve tedavi
- Endüstriyel kontrol
- Çevre koruma
Geiger Sayacı Kullanımında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Geiger sayacı, radyasyon tespiti için önemli bir araçtır. Ancak, kullanımı sırasında bazı hususlara dikkat etmek gerekir:
- Geiger sayacının kalibrasyonu önemlidir.
- Cihazın doğru kullanımı ve bakımı önemlidir.
- Yüksek doz radyasyona maruz kalmak tehlikelidir.